یکشنبه ۲۵ اسفند ۹۸
بيت كوين و استخراج
بيت كوين (Bitcoin) نوعي پول يا ارز در شكل ديجيتالي است كه ميتوانيد با آن خريد كنيد، سفارش آنلاين انجام دهيد يا آن را به عنوان نوعي سرمايهگذاري در نظر بگيريد.
احتمالا اين روزها در اخبار و رسانهها درباره بيت كوين چيزهايي شنيده باشيد و در ميان گشتوگذارتان در سايتهاي مختلف با مطلبي درباره اينكه بيت كوين چيست و يا چطور ميتوانيد بيت كوين رايگان به دست بياوريد، برخورد داشتهايد.
بيت كوين ارز ديجيتال غيرمتمركزي است كه توسط مردم كنترل ميشود.
اما جدا از بحث بيت كوينهاي رايگان كه به هيچ وجه نقطه شروع جالبي براي آشنا شدن با چنين پديده بزرگي نيست، در اين مطلب قرار است اين نوآوري اقتصادي را بشكافيم و آن را از نظر تمامي جنبهها مورد بررسي قرار دهيم. با ما همراه باشيد تا در ادامه به تمامي سوالاتي كه از بيت كوين در ذهن داريد، پاسخ دهيم.
بيت كوين چيست؟
اگر بخواهيم خيلي خلاصه و مختصر بگوييم بيت كوين چيست، ميتوانيم آن را به عنوان نوعي پول در شكل ديجيتالي تعريف كنيم. اين تعريف خيلي ساده است و بسياري از جنبههاي آن را ناديده ميگيرد، اما براي شروع كار كافي به نظر ميرسد.
اما گفتيم كه بيت كوين نوعي پول يا ارز است. پس براي شناخت بهتر آن، ابتدا لازم است كه با پول و تاريخچه آن بيشتر آشنا شويم.
تاريخچه پول
هزاران سال قبل پس از آنكه انسانهاي غارنشين شروع به كشاورزي و دامداري كردند، با چالشهاي جديدي روبرو شدند. نياز به غذا و خوراك براي انسانهاي اوليه كه اساسيترين نياز آنها به شمار ميرفت، اغلب با شكار حيوانات و يا استفاده آنها از ميوهها و گياهان رفع ميشد. با شروع دامداري و پرورش حيوانات، و از سوي ديگر كشاورزي و كاشت بذر گياهان خوراكي، محصولاتي كه به دست انسانها پرورش و توليد ميشد نيز افزايش يافت. با افزايش اين محصولات و با توجه به اينكه بسياري از اين مواد غذايي داراي طول عمري بودند كه پس از گذشت اين زمان فاسد ميشدند، انسان به مبادله كالا با كالا روي آورد كه مقدمهاي براي پيدايش پول بود.
مبادله كالا با كالا مشكلاتي داشت كه از جمله آنها ميشد به سختي حمل كالاهاي مورد معاوضه و اختلاف در ارزش آنها اشاره كرد. كشاورزي كه ميخواست از يك دامدار گوسفندي بگيرد، دقيقا نميدانست كه در ازاي آن بايد چند كيسه گندم به او بدهد. همين مشكلات سبب ايجاد ابزار واسطهاي به نام پول شد كه شكل آن در طول زمان بارها تغيير يافت.
مردم هر منطقه از كره خاكي از پولهاي مخصوص ناحيه خودشان كه اغلب به طور مستقيم از طبيعت به دست آمده بود، استفاده ميكردند. در برههاي از تاريخ، نمك در بسياري از مناطق به عنوان ابزار واسطهاي كه ارزش كالاهاي مختلف را مشخص ميكرد، در برخي مناطق از صدفهاي دريايي و حتي در يك دوره زماني از پنبه هم به عنوان پول استفاده شد. اما هر يك از اين پولها پس از اينكه منبع سرشاري از آنها كشف ميشد، بيارزش تلقي شده و كنار گذاشته ميشدند.
چرخه تكامل پول با روي كار آمدن و كنار رفتن انواع پولها ادامه يافت تا اينكه به سكههاي فلزي طلا و نقره رسيد. اين فلزات به دليل دوام، محدود بودن منابعشان و اينكه جعل كردن آنها سخت بود، براي بيش از هزار سال به عنوان پول در امپراتوريها و حكومتهاي مختلفي كه روي سكهها عكس پادشاهانشان حك شده بود، استفاده شدند. اما سكههاي فلزي هم مشكلات خاص خودشان را داشتند، حمل آنها به دليل وزن سنگينشان، چالش متوجه سكههاي فلزي بود. براي حل مشكل حمل كردن سكههاي فلزي مراكزي به وجود آمدند كه با دريافت سكههاي فلزي، رسيدها و اسناد كاغذي را به تجار ميدادند كه نشان ميداد در ازاي آن ميتوانند سكههاي فلزي را تنها با دادن اين رسيدها در مراكز ديگر دريافت كنند.
همانطور كه گفته شد، قيمت بيت كوين در حالت كلي توسط نيروهاي عرضه و تقاضا تعيين ميشود. اما به صورت جزئيتر تعدادي از عوامل وجود دارند كه ميتوانند بر روي آن تاثيرگذار باشند. براي نمونه قانونگذاريها و ممنوع اعلام كردن استخراج يا خريد و فروش بيت كوين در يكي از كشورهاي بزرگ از نظر اقتصادي، ميتواند بر روي قيمت آن تاثيرگذار باشد. وضعيت توسعه، تصميمات توسعهدهندگان، رويدادها و اتفاقات مهم و موردانتظار نيز از جمله عوامل ديگري هستند كه ميتوانند بر روي قيمت بيت كوين اثر بگذارند.
البته بازار ارزهاي ديجيتال به دليل عدم بلوغ كافي و قرار داشتن در مراحل ابتدايي خود، هنوز نوسانات زيادي دارد و از طرفي گاهي اوقات با عرضه يا تقاضاهاي صورت گرفته توسط نهنگها تغييرات شديدي را تجربه ميكند. نهنگها سرمايهگذاران بزرگي هستند كه مقدار بسيار زيادي بيت كوين دارند و فعاليت آنها در بازار موجب تكان خوردن شديد قيمتها ميشود؛ درست مانند حركت والها در اقيانوس كه در اطراف خود تلاطم زيادي به وجود ميآورند.
دلايل افزايش قيمت
تعدادي از عوامل موثر كه از آنها ياد كرديم، تاثير مثبتي بر روي قيمت بيت كوين ميتوانند داشته باشند. براي نمونه ارائه محصولات مالي بيشتر نظير قراردادهاي آتي و ETFها، توجه سرمايهگذاران مختلف و بزرگ را ميتواند به سمت آن جلب كند. قانونگذاريهاي مثبت در اين حوزه نيز ميتواند به نفع قيمت بيت كوين تمام شود. از سوي ديگر اين ارز ديجيتال زادهي بحران مالي سال 2008 است به همين خاطر هر شرايطي كه به بيثباتي اقتصادي در سطح جهاني منجر شود، ميتواند توجهات را به سمت بيت كوين به عنوان ابزاري كه توانايي ذخيره ارزش دارد جلب كند. بيثباتيهاي اقتصادي ميتوانند نشأت گرفته از جنگهاي داخلي، تورمهاي فزاينده و مهارنشدني و مسائل ژئوپليتيك باشند.
اگر از جنبه كلي به قضيه نگاه كنيم، عواملي كه باعث كاهش عرضه و افزايش تقاضا ميشوند را نيز ميتوان به عنوان دلايل رشد قيمت دانست. ميزان توليد بيت كوين يا آزاد شدن آن در شبكه توسط استخراجكنندگان، متغيري است كه از دست ماينرها و افراد ديگر خارج است و در قوانين شبكه نوشته شده است. نرخ استخراج، در هر ده دقيقه براي يك دوره 4 ساله، يك ميزان ثابت است، با اين حال ورود بيت كوينهاي استخراج شده به صرافيها و محل خريدوفروش است كه ميتواند به عنوان عرضهي تاثيرگذار شناخته شود.
براي همين هم وقتي قيمت از مقدار خاصي كمتر ميشود، هزينهاي كه استخراجكنندگان در قبال به دست آوردن بيت كوين متحمل ميشوند افزايش مييابد و فروش آن توسط استخراجكنندگان كاهش مييابد. دلايل ديگري كه ميتوانند سبب افزايش تقاضا و به تبع آن بالا رفتن قيمت شوند، كاربردي شدن بيت كوين و پذيرش هر چه بيشتر آن توسط كسبوكارها و مردم است. براي نمونه در صورتي كه كسبوكارهاي مطرحي مثل آمازون يا اپل بيت كوين را به عنوان روش پرداخت بپذيرند، اين مسئله ميتواند موجب رشد قيمت اين ارز ديجيتال شود.
دلايل كاهش قيمت
در مقابل عواملي كه ميتوانند باعث افزايش قيمت شوند، دلايل و اتفاقات ديگري هم هستند كه كاهش قيمت بيت كوين را رقم ميزنند. اعلام ممنوعيتهاي استخراج و خريدوفروش به همراه خبر رد شدن محصولات مالي مثل ETFها، از مهمترين عواملي هستند كه قيمت اين پول ديجيتال در دورههاي زماني كوتاهمدت ميتواند تحت تاثير آنها قرار بگيرد.
استخراج رمز ارزها
اطلاعاتي كه در استخراج بيتكوين به كار ميرود و بايد بدانيد:
Hash Rate (نرخ هش): يك هش، مسالهاي رياضي است كه يك كامپيوتر استخراجكننده بايد آنرا حل كند. نرخ هش همان نرخي است كه با آن، اين مسائل رياضي حل ميشود. به طور مثال وقتي كه شبكه بيتكوين به نرخ هش برابر با 10TH/s برسد ، يعني ميتواند در هر ثانيه، 10 تريليون محاسبه انجام دهد.
هرچقدر تعداد استخراجكنندگان بيشتري به شبكه بيتكوين اضافه شوند، نرخ هش شبكه بيشتر خواهد بود.
نرخ هش همچنين به قدرت عملكرد استخراجكننده نيز گفته ميشود. امروز كامپيوترهاي قدرتمند استخراجكننده بيتكوين، با نرخ هشهاي متفاوتي وجود دارند. عملكرد استخراجكنندگان با MH/s (مگا هش بر ثانيه)، GH/s (گيگا هش بر ثانيه)، TH/s (ترا هش بر ثانيه) و حتي PH/s (پتا هش بر ثانيه) سنجيده ميشوند.
Bitcoins per Block (بيتكوين به ازاي هر بلاك): هر زمان كه يك مسئله رياضي محاسبه ميشود، يك مقدار ثابت و پايدار از بيتكوين ايجاد ميشود.
تعداد بيتكوينهايي كه بابت محاسبه كردن هر بلاك ايجاد ميشود از 50 بيتكوين در اوايل كار شبكه بيتكوين شروع شد و هر از 210,000 بلاك اين مقدار نصف ميشود (تقريبا هر از 4 سال). در حال حاضر پاداش محاسبه هر بلاك، 12.5 بيتكوين است. آخرين بار كه اين مقدار نصف شد مربوط به سال 2016 بود و بار بعدي در سال 2020 خواهد بود.
Bitcoin Diffficulty (سختي بيتكوين): از آنجايي كه شبكه بيتكوين طوري طراحي شده كه بصورت مداوم هر از 10 دقيقه مقدار ثابتي بيتكوين ايجاد كند، سختي محاسبه كردن مسائل رياضي بايد افزايش يابد تا با افزايش نرخ هش شبكه بيتكوين سازگار و هماهنگ شود. اين موضوع به اين معناست كه هرچقدر استخراجكنندگان بيشتر شوند، استخراج بيتكوين مشكلتر خواهد بود.
Electricity Rate (نرخ الكتريسته): استخراج بيتكوين به ميزان زيادي برق مصرف ميكند. براي اينكه بتوانيد سودآوريتان را محاسبه كنيد، بايد نرخ الكتريسيته را بدانيد. اين نرخ معمولا روي قبض ماهانه برق شما يافت ميشود.
Power consumption (توان مصرفي): هر استخراجكننده ميزان متفاوتي از انرژي را مصرف ميكند. اطمينان حاصل كنيد قبل از اقدام به استخراج بيتكوين، مقدار دقيق مصرف منابع توسط كامپيوتر را محاسبه كنيد.
اين مورد را به راحتي ميتوانيد با يك جستجو در گوگل بيابيد يا اينكه از طريق اين ليست مشاهده كنيد.
مصرف منابع با واحد “وات” اندازهگيري ميشود.
Pool fees (كارمزد استخر استخراج): براي استخراج بيتكوين شما بايد به يك استخر يا اصطلاحا Pool بپيونديد. استخر استخراج در واقع گروهي از استخراجكنندگان هستند كه با هم جمع ميشوند تا بتوانند استخراج را بطور موثرتري انجام دهند.
پلتفرمي كه همه اين افراد را گردهم ميآورد با نام Mining Pool شناخته ميشود و براي اينكه عمليات اين پلتفرم پابرجا بماند مقداري كارمزد را از اعضا كسر ميكند.
- به طور متوسط يك دستگاه اسيك (ASIC) بين 1000 تا 1500 وات برق مصرف ميكند.
- طبق جدول تعرفه مصرف برق، در گران ترين منطقه و در فصل گرما، هزينه برق در بازه 1000 تا 2000 كيلو وات برساعت، 1063 ريال است.
- فرض ميكنيم كه دستگاه شما تمام 24 ساعت روز و تمام 30 روز ماه روشن باشد.
حالا كافي است اين اعداد را در هم ضرب كنيم تا مقدار متوسط برق مصرفي يك دستگاه اسيك محاسبه شود. شما براي برق دستگاه اسيك خود بايد حدود 80 هزار تومان در ماه هزينه كنيد. البته اين هزينه بدون مصرف برق سيستم خنك كننده شماست.
اين اعداد به طور ميانگين محاسبه شده و ممكن است براي هر دستگاه ماينر خاص كمي بالاتر و يا پايين تر باشد. هزينه برق با تعرفه برق شهري محاسبه شده و اين اعداد براي برق صنعتي متفاوت خواهد بود و نهايتا به اين موضوع اشاره كنيم كه معمولا براي استخراج از چند دستگاه ماين استفاده مي شود كه اصطلاحا به آن ماينينگ فارم يا مزرعه ماينينگ مي گويند. پس اين رقم در تعداد دستگاه هاي شما ضرب خواهد شد.
جمع بندي
حتما براي وارد شدن به حوزه استخراج، تمام اين عوامل را بررسي كنيد و با مطالعه كامل سرمايه گذاري كنيد. علاوه بر مطالعه كافي و آشنايي با تمام دستگاه ها و ارزهاي ديجيتال، حتما از افرادي كه در اين حوزه فعاليت مي كنند پرس و جو كنيد و از تجربيات آنها استفاده كنيد تا قادر باشيد بهترين تصميم را بگيريد.
- ۷۰ بازديد
- ۰ نظر