دستگاه ماينر

ماينينگ و استخراج ارزهاي ديجيتال داراي مراحل مختلفي است، از انتخاب ارز ديجيتال مورد نظر گرفته تا دستگاه ماينر و تجهيزات، آماده‌سازي آنها و در نهايت انتخاب استخر استخراج (Mining Pool). اما سوال اصلي اينجاست كه استخر استخراج چيست؟ چرا ماينرها به استخرهاي استخراج وصل مي‌شوند. در ادامه به اين سوالات پاسخ مي‌دهيم.

استخر استخراج چيست؟

استخر استخراج (Mining Pool)، محلي مجازي است كه جامعه‌اي از ماينرها هر كدام قدرت پردازشي دستگاه‌هاي خود را در آنجا با يكديگر ادغام مي‌كنند تا شانس خود را براي سودآوري در ماينينگ افزايش دهند. از آنجايي كه رقابت بر سر حل كردن مسائل پيچيده رياضي در شبكه بيت كوين بسيار زياد است، ماينرها قدرت پردازشي خود را در استخر استخراج متمركز مي‌كنند.

براي درك بهتر استخر استخراج، لازم است كه فرايند ماينينگ را كمي توضيح دهيم. در فرايند ماينينگ، ماينرها تراكنش‌ها را در بسته‌هايي به نام «بلاك» (Block) قرار مي‌دهند. براي اتصال يك بلاك به بلاك چين، ماينرها بايد با حدس زدن اعداد و حل معادلات رياضي، جواب معادله يا همان هش بلاك را بدست بياورند. اين كار مستلزم داشتن قدرت پردازش سخت‌افزاري و مصرف برق است. هدف ماينينگ اين است كه شبكه را امن نگه دارد و از حملات به آن جلوگيري كند. در نهايت براي اينكه انگيزه كار براي ماينينگ وجود داشته باشد، هر ماينري كه زودتر از بقيه به جواب معادله برسد، پاداش مي‌گيرد كه به آن پاداش بلاك (Block Reward) هم مي‌گويند. مثلاً پاداش بلاك فعلي بيت كوين، 12.5 واحد بيت كوين است كه هر ده دقيقه توليد و به ماينرها تعلق مي‌گيرد.

در ماه‌هاي اوليه ظهور بيت كوين، ماينرها به صورت مستقيم در كار ماينينگ شركت مي‌كردند و استخر استخراجي وجود نداشت. اما اكنون از آنجايي كه استخراج يك فرايند رقابتي است و امروزه غول‌هاي ثروتمند وارد حوزه ماينينگ شده‌اند، ماينرهاي كوچك دنيا نمي‌توانند با فارم‌هاي چند ده هزار دستگاهي رقابت كنند و مستقيما به استخراج ارزهاي ديجيتال بپردازند.

فرض كنيم شما دستگاهي با 50 تراهش بر ثانيه قدرت پردازش براي ماين بيت كوين داريد. اگر قصد استخراج مستقيم را داشته باشيد، بايد با رقبايي بر سر حل مسائل رقابت كنيد كه توان پردازشي مجموع آنها چيزي در حدود 120,000,000 تراهش بر ثانيه است؛ به همين دليل شانس شما براي دستيابي به پاداش بلاك تقريباً صفر است.

بنابراين، مهمترين عامل در پيوستن يك ماينر به يك استخر استخراج، بالاتر رفتن شانس سوددهي اوست. ماينرهاي كوچك، قدرت پردازش خود را در اختيار يك استخر استخراج قرار مي‌دهد و استخر استخراج به نمايندگي از همه‌، در فرايند ماينينگ شركت مي‌كند، پاداش استخراج را بدست مي‌آورد و نسبت به قدرت هر ماينر آن را بين ماينرها تقسيم مي‌كند.

پس از آنكه ماينر وارد يك استخر استخراج مي‌شود، در واقع توان پردازشي‌اش را به توان پردازشي ديگر اعضاي استخر اضافه مي‌كند و همه آن‌ها يك ماينر واحد را تشكيل مي‌دهند؛ به اين ترتيب روند استخراج ارز ديجيتال سريع‌تر، راحت‌تر و به صرفه‌تر خواهد بود.

نكته ديگري كه در خصوص استخرهاي استخراج وجود دارد، اينجاست كه اجتماع ماينرها در يك استخر استخراج مجازي است؛ يعني، شما در كشور ايران از طريق اينترنت به استخري در كشور روسيه متصل مي‌شويد و با قدرت پردازشي خود را با ماينرهايي از سرتاسر جهان به اشتراك مي‌گذاريد.

انواع پاداش دهي در استخرهاي استخراج

روش پرداخت سود ماينينگ توسط استخرهاي استخراج مي‌تواند متفاوت باشد. استخرهاي استخراج بزرگ معمولاً از يكي از شيوه‌هاي زير براي پرداخت به كاربران خود بهره مي‌برند.

• پرداخت به ازاي سهم
• پرداخت نسبي
• پرداخت مبتني بر امتياز
• پرداخت به ازاي N سهم آخر

پرداخت به ازاي سهم (PPS)

در اين روش پرداخت سود استخراج، نسبت به ميزان توان پردازشي كه در اختيار شبكه قرار مي‌دهيد، به شما سهام اعطا شده و به همان نسبت نيز سود پرداخت خواهد شد. در اين روش كه كوتاه شده عبارت «Pay Per Share» است، صرف نظر از موفقيت آميز بودن استخراج بلاك و بدون در نظر گرفتن درآمد استخر، سودي به شما تعلق خواهد گرفت.

در روش پرداخت به ازاي سهم، اين استخر است كه از موجودي خود، سهم استخراج افراد را پرداخت مي‌كند. نسخه جديدتر اين روش پرداخت سود، PPS+ نام دارد. كاركرد PPS+ مانند PPS است با اين تفاوت كه كارمزد تراكنشِ هر بلاك نيز توسط استخر محاسبه مي‌شود.

پرداخت نسبي (Proportional)

درست به مانند روشي قبلي، در پرداخت نسبي نيز به نسبت قدرت پردازشي كه يك ماينر در اختيار استخر قرار مي‌دهد، سود دريافت مي‌كند، با اين تفاوت كه پاداش تنها در صورتي به شما اعطا خواهد شد كه يك بلاك ماين شود. در روش نسبي، بلافاصله پس از استخراج يك بلاك، پاداش شما به نسبت سهم شما از قدرت پردازشيِ كلي، به حساب كيف پول‌تان واريز خواهد شد.

به ياد داشته باشيد در پرداخت نسبي، با بيشتر شدن تعداد ماينرها در استخر، پاداش دريافتي كمتر مي‌شود؛ از طرف ديگر شانس پيدا شدن بلاك و تخصيص پاداش بيشتر خواهد بود.

پرداخت مبتني بر امتياز (Score-Based)

پرداخت مبتني بر امتياز، روشي است كه با هدف جلوگيري از تعويض مداوم استخر ايجاد شده است؛ به عبارت ديگر استخر استخراج نسبت به فعاليت شما، امتياز به شما مي‌دهد و هر چه امتياز شما در استخر بيشتر باشد به تبع آن پاداش دريافتي نيز بيشتر خواهد شد. در روش پرداخت مبتني بر امتياز نيز، پاداش پس از ماين يك بلاك به حساب ماينرها واريز خواهد شد.

پرداخت در ازاي N سهم آخر (Pay Per Last N Share)

در اين روش پرداخت پاداش ماينينگ، ماينرها ابتدا سهم‌هايي دريافت مي‌كنند كه در چارچوبي از پيش تعيين‌شده محاسبه مي‌شود. بر خلاف ديگر روش‌هاي پرداخت سود، به سهم‌هاي خارج از محدوده پاداش تعلق نمي‌گيرد. در روش پرداخت در ازاي N سهم آخر، N نشان دهنده آخرين سهم‌هاي دريافت‌شده تا زمان حل بلاك است.

مثلا اگر N را ده ميليارد سهم در نظر بگيريم، پس از ايجاد يك بلاك، تنها ده ميليارد سهم آخر كه به فرايند استخراج پيوسته‌اند، پاداش دريافت مي‌كنند. به ياد داشته باشيد كه N رقمي مشخص نيست اما روش محاسبه آن ضريب ثابتي دارد كه به سختي استخراج استخر مرتبط است.

از اين روش پرداخت با نام «پرداخت در ازاي شانس» نيز ياد مي‌شود؛ به اين دليل كه در صورت اجراي صحيح آن، ماينرها توانايي محاسبه زمان دقيق پيوستن به استخر را بيابند.

ماينرها در استخر چگونه سود كسب مي‌كنند؟

به طور كل دو روش براي كسب سود ماينر استخرها وجود دارد. روش اول داشتن كيف پول و ارسال سود به ماينرها از طريق كيف پول است.

روش دوم، كه استخرهاي eligius.st و p2pool استفاده مي‌كنند، بررسي و رصد ميزان سهم دريافتي ماينرها و تنظيم تراكنش براي پرداخت مستقيم جايزه بلاك به ماينرها است. مزيتي كه اين روش دارد آن است كه ديگر بيت كويني در سرور استخر باقي نمي ماند و نگراني دزديده شدن آن را نداريد.

مدل هاي رايج پرداخت استخرها

• پرداخت به ازاي سهم يا PPS هر سهم ثبت شده، مقدار مشخصي بيت كوين مي‌ارزد. روش PPS با كارمزد صفر درصد مي‌تواند تا 50 بيت كوين كارمزد داشته باشد. اين روش براي اپراتورهاي استخرها ريسكي و خطرناك است زيرا بيشترين كارمزد را دارد.
• حداكثر پرداخت به اشتراك گذاشته شده به ازاي سهم يا SMPPS. همانند روش PPS است اما پرداخت هاي آن هرگز بيشتر از سود به دست آمده توسط استخر نمي‌شود.
• حداكثر پرداخت به اشتراك گذاشته شده برابر به ازاي سهم يا ESMPPS. همانند روش SMPPS است اما پرداخت ها به صورت عادلانه بين تمام ماينرها تقسيم مي‌شود.
• پرداخت داراي محدوديت به ازاي سهم با بازپرداخت اخير يا CPPSRB.
• روش نسبي يا Prop. هنگامي كه بلاك توليد شود، جايزه بين تمام ماينرها به نسبت سهمي كه هركدام توليد كرده‌اند، توزيع مي‌شود.
• پرداخت به ازاي N سهم اخير يا PPLNS. همانند روش Prop است اما به جاي تعداد سهم در هر دوره، فارغ از محدوديت هاي دوره اي به N سهم اخير مي‌پردازد.
• سيستم امتياز محور يا Score. همانند روش Prop است اما بر اساس زمان ثبت بلاك مي‌باشد. هر سهم ثبت شده از زمان شروع دوره فعلي، در تابع زمان t ارزش بيشتري دارد. براي هر سهم، امتياز مورد نظر با فرمول (score+=exp(t/C به روز رساني مي‌شود. اين امر باعث مي‌شود كه سهم هاي آتي بيشتر از سهم هاي اوليه ارزش داشته باشند بنابراين ماينرها به محض اينكه از ماينينگ در استخر دست بردارند، امتياز آنها از بين مي‌رود. جايزه ها به نسبت امتيازات (و نه سهم) محاسبه مي‌شود.

سهم هر ماينر چگونه محاسبه مي شود؟

سهم، هشي كوچكتر از بلاك هدف با سختي يك مي‌باشد. احتمال اينكه هر هش ايجاد شده، سهم مورد تاييد باشد، يك در 4 ميليارد است. اگر بخواهيم مقايسه كنيم، اگر سختي شبكه 2 ميليون باشد، يافتن سهم 2 ميليون بار آسانتر از هش معتبر براي بلاك است و به طور ميانگين يافتن هش معتبر براي بلاك، 2 ميليون سهم به طول مي‌انجامد.

چرا سختي استخرها نسبت به سختي بلاك چين متفاوت است؟

زيرا هدف پيگيري و رصد كار انجام شده به شيوه قابل تاييد است. اگر استخري از سختي برابر با سختي بلاك استفاده كند، فقط يك سهم در يك بلاك يافت و ايجاد مي‌شود و اين امر توسط ماينري صورت مي‌گيرد كه بلاك را حل كند. تمام جايزه به دارنده سهم مي‌رسد و دوره پيچيده و طولاني در ارتباط با روش ماينينگ انفرادي به وجود مي آيد.

برخلاف باور عموم مردم، ماينينگ چيزي نيست كه در آن پيشرفت وجود داشته باشد. تمام هش ها شانس برابري براي هش بلاك معتبر دارند. اگر خوش شانس باشيد هش بعدي شما همان هش معتبر است. هيچ پيشرفتي حاصل نمي‌شود. هنگامي كه در شبكه با سختي كمتري استخراج مي‌كنيد شانس اينكه هش شما كمتر از شبكه باشد بيشتر مي‌شود. با وجود هش كافي، ماينر بالاخره هشي را مي‌يابد كه كمتر از مقدار هدف شبكه باشد و آن هش نيز كمتر از هدف استخر خواهد بود. هدف هاي بالاتر فقط براي رصد كساني است كه واقعا كار انجام مي‌دهند هم چنين مقدار كار انجام شده توسط آنها مي‌باشد، بنابراين پرداخت خوبي به آنها صورت مي‌گيرد.

چه چيزي باعث جلوگيري ماينرها از تقلب در ماينينگ مي‌شود؟

استخر، الگوي بلاكي كه قصد داريد روي آن كار كنيد را به شما ارسال مي‌كند. بايد بلاكي را پيدا كنيد كه مطابق همان الگويي باشد كه استخر براي شما ارسال كرده است، يعني فقط نانس مطابق با سختي گواه اثبات كار معتبر است زيرا با الگو هماهنگ است. از آنجايي كه الگوي بلاك نيز شامل تراكنش مي‌باشد و جايزه را به اپراتور استخر انتقال مي‌دهد، نمي‌توانيد جايزه را سرقت كنيد.

ماينينگ انفرادي و استخر ماينينگ

ماينينگ كاملا به كارمزد استخر بستگي دارد. اگر به صورت انفرادي استخراج كنيد و انتظار دريافت 5 بيت كوين در روز را داشته باشيد به اين معنا خواهد بود كه به طور ميانگين هر ده روز 50 بيت كوين استخراج خواهيد كرد. هرچند اين امر كاملا تصادفي است. مي‌توانيد هر روز دو بلاك استخراج كنيد و سه هفته متوالي بلاكي استخراج نكنيد.

اگر در استخر ماينينگ به استخراج بپردازيد مهمترين نكته اين است كه كارمزد استخر مي‌دهيد. كارمزد 3 درصدي استخر به اين معناست كه 3 درصد كمتر به دست مي‌آوريد. هم چنين اكثر استخرها كارمزد تراكنش نمي‌پردازند. اما از طرف ديگر درآمد شما قابل پيش بيني تر است. به شما به صورت منظم پرداخت انجام مي‌شود و اين پرداخت زياد نخواهد بود.

يكي از معايب استخر ماينينگ متمركزسازي آن است. امروزه اكثر استخرها نودهاي مركزي دارند كه مي‌توانند مورد حمله واقع شوند و اگر هنگام حمله DDOS به درستي تنظيم نشوند، ماينرها به جاي انتقال به استخر ديگر يا ماينينگ انفرادي، بدون فعاليت خواهند بود.

چگونه مي‌توان استخر ماينينگ خود را ايجاد كرد؟

• استخرهاي P2Pool و Pushpool گزينه هاي مناسبي براي ايجاد استخر ماينينگ است.
• اين دو استخر خدمات پشتيباني ارائه مي‌دهند و رابط كاربري گرافيكي را بايد با ويژگي هاي مورد دلخواه خود ايجاد كنيد.
• استخر P2Pool در حال حاضر تقريبا بلا استفاده مي‌باشد هرچند در مقابل حملات نظير حملات DDOS مقاوم تر است.
• اگر در نظر داريد استخر ماينينگ ايجاد كنيد به سرور با پهناي باند بسيار زياد نياز داريد زيرا ترافيك بسيار زيادي استفاده مي‌كند.
• جذب كاربر ممكن است دشوار باشد اما با وجود ماينينگ تركيبي، سود حاصل از چنين اقدامي افزايش مي‌يابد.

چگونه مي‌توان استخر ماينينگ مناسب انتخاب كرد؟

براي انتخاب استخر ماينينگ مناسب بايد چه معيارهايي را در نظر بگيريد؟ اكثر معيارهاي زير نظير كارمزد، اعتبار استخر و سابقه آنها منطقي به نظر مي‌رسد.

اپراتور قابل اطمينان استخر

به اعتبار استخر توجه مي‌كند. نمي‌خواهيد براي افرادي استخراج انجام دهيد كه از شما كلاهبرداري كنند و پا به فرار بگذارند. اين موضوع احتمالا مهم ترين معياري است كه بايد بررسي كنيد. تحقيقات خود را در اينترنت انجام دهيد، در جامعه هاي كريپتو و ماينينگ سوال بپرسيد و ببينيد كه آيا نظر منفي يا تجربه هاي شخصي نامناسبي در خصوص استخر مورد نظر وجود دارد يا خير.

كارمزد منطقي

كارمزدها خود گوياي همه چيز هستند. هر چه كارمزد كمتر باشد، پول بيشتري براي شما باقي مي‌ماند. استاندارد موجود براي كارمزد استخرها حدود يك درصد مي‌باشد بنابراين رقم هاي نزديك به يك درصد منطقي هستند.

ميزان هش ريت در اختيار استخر

هنگامي كه مي‌خواهيد به استخري بپيونديد قطعا نمي‌خواهيد بخشي از استخري باشيد كه فقط مقدار كمي توان هش بيشتر از شما دارد. شما استخري مي‌خواهيد كه هش ريت زيادي داشته باشد تا مطمئن باشيد كه بلاك هاي بسيار زيادي را استخراج خواهد كرد و سودتان منظم باشد.

دوره فعال بودن و مكان سرورها

مكان سرورها به دليل تاخير يا لتنسي بسيار مهم است. پس از يافتن بلاك بايد در انتشار خبر آن سريع عمل كنيد، به ويژه هنگامي كه كويني با هش ريت و سختي ماينينگ زياد استخراج مي‌كنيد.

بازه زماني فعال بودن استخر

دوره فعال بودن نيز موضوع مهمي است. درست همانند وبسايت هاي معمولي، اگر هنگامي كه سرور آفلاين باشد كاربران پول خود را از دست مي‌دهند. اگر استخر آفلاين باشد، ماينرها به دليل آنكه نمي‌توانند چيزي را به بلاك چين اطلاع دهند، پول خود را از دست خواهند داد.

زمانبندي پرداخت

زمانبندي پرداخت نيز يكي از عوامل كم‌اهميت تر است. اين مورد به نظر خود ماينر بستگي دارد. بعضي افراد تعداد پرداخت هاي كمتر ولي با رقم بيشتر را مي‌پسندند و بعضي از افراد نيز پرداخت هايي با مبلغ كم اما تعداد بيشتر را انتخاب مي‌كنند. اگر بايد يكي از اين دو را انتخاب كنيد، حالت دوم را ترجيح دهيد زيرا ممكن است اتفاقي براي استخر بيافتد و در اين شرايط پول زيادي از دست ندهيد